روز‌های سخت‌تر در انتظار عراق

به گزارش مجله خبری نگار، پس از تظاهرات روز چهارشنبه گذشته صدری‌ها و کنترل ساختمان پارلمان، چهارچوب هماهنگی، بر تشکیل دولت و نخست وزیری محمد السودانی پافشاری کرد و گفته شد که قرار است شنبه نشست پارلمان برای این مهم برگزار شود، اما در حالی که برگزاری نشست پیش گفته در هاله‌ای از ابهام بود و رسما هم چیزی اعلام نشده بود، گویا مقتدی صدر پافشاری طرف مقابل بر تشکیل دولت را تاب نیاورد و هواداران او دوباره طی تظاهراتی از موانع زیاد عبور کردند و با ورود به منطقه سبز بار دیگر ساختمان پارلمان را به کنترل خود درآوردند و قصد تحصن در آن را دارند.

این نوع رفتار صدر، حکایت از آن دارد که وی می‌خواهد ابتکار عمل خیابانی را در مواجهه با رقیب خود در دست بگیرد. در مقابل، هماهنگی‌ها نیز خواستار تظاهرات مردمی مشابهی در حمایت از نهاد‌های قانونی و قانون اساسی شده‌اند، اما با توجه به نارضایتی عمومی مردم عراق از نهاد‌های حاکمیتی و عملکرد آن‌ها و فساد گسترده و سازمان یافته در این نهاد‌ها بعید است که این درخواست جز هواداران خود چارچوب هماهنگی، طیف‌های دیگر مردم عراق را در حمایت از همین نهاد‌ها به خیابان بکشاند. اتفاقا مقتدی صدر که جریان او در این دو دهه یکی از شرکای روند سیاسی پساصدام در عراق و به نوعی در آن سهیم بوده است، طی چند سال اخیر به شکلی در سپهر سیاست عراق بازی کرده است که خود و جریانش را در جایگاه یک نیروی سیاسی مردمی، ملی‌گرا، فرامذهبی و فراحزبیِ مخالف ساختار سیاسی حاکم و نیرو‌های سیاسی حاکم بر عراق تعریف کرده است و کسب بیشترین کرسی‌های پارلمانی در انتخابات سال گذشته نیز به همین رویکرد برمی‌گردد. از چند وقت پیش نیز با خروج از قدرت و پارلمان، باز در جهت تقویت رویکرد پیش گفته، خواست که جایگاه خود را از اپوزیسیون سیاسی در درون ساختار کنونی قدرت و الزامات محدود کننده آن به اپوزیسیونی مردمی خارج از این ساختار با آزادی عمل و حمایت مردمی بیشتر ارتقا بخشد. از این جهت، امروز صدر و جریانش با پیگیری سیاست از کف خیابان خود را به درست یا نادرست نماینده مردم معترض عراق می‌دانند و در چنین وضعیتی هم نه تنها رفتار آن‌ها در اشغال پارلمان و تهدید به کنترل دیگر نهاد‌های حاکمیتی، ناخوشایند مردم معترض به وضعیت سیاسی و اقتصادی عراق نیست بلکه احتمالا از آن هم استقبال کنند.

از این رو، بعید است که رویارویی خیابانی چارچوب هماهنگی با جریان صدر بتواند در تقابل با سیاست ورزی خیابانی صدر کاری از پیش ببرد. در این وضعیت هر چند چارچوب هماهنگی، برگه حشد الشعبی به عنوان سازمان‌‎یافته‌ترین و قوی‌ترین نیروی نظامی تشکیلاتی در عراق را در اختیار دارد، اما استفاده از آن در این شرایط می‌تواند به جنگ داخلی خونین در عراق و میان شیعیان منجر شود. به هر حال، وضعیت امروز عراق گویای این واقعیت است که بن بست سیاسی در این کشور در حال خروج از کنترل است. در این میان، محمد الحلبوسی رئیس پارلمان عراق نیز در واکنش به آشوبگری حامیان جریان صدر در بغداد، تأکید کرد که این کشور، با وضعیت حساس و دشواری روبه‌روست. الحلبوسی با انتشار بیانیه‌ای، خواستار فرو خوردن خشم است و ضمن دعوت از همه طرف‌های سیاسی در عراق برای در نظر گرفتن منافع ملی، خبر داد که جلسات پارلمان را تا اطلاع ثانوی تعلیق کرده است.